WISE en Greenpeace uiten zorgen over veiligheidsevaluatie kerncentrale Borssele

In een gezamenlijke zienswijze hebben WISE en Greenpeace stevige kritiek geuit op de consultatieprocedure rond de veiligheidsevaluatie van kerncentrale Borssele. Ze stellen dat de huidige aanpak van de Autoriteit Nucleaire Veiligheid en Stralingsbescherming (ANVS) tekortschiet in transparantie, juridische zorgvuldigheid en risicobeoordeling.
Volgens WISE en Greenpeace is het onacceptabel dat essentiële documenten, zoals het plan van aanpak voor tweede levensduurverlenging en het basisdocument van EPZ, niet ter consultatie zijn vrijgegeven. Dit druist in tegen het Verdrag van Aarhus, dat publieke inspraak op alle relevante documentatie voorschrijft.
Daarnaast bekritiseren ze in hun zienswijze het gebruik van verwarrende terminologie zoals LTO, PSR en 10EVA, en pleiten zij voor een heldere koppeling van evaluatieperiodes aan de wettelijk voorgeschreven tienjaarlijkse veiligheidsbeoordelingen. “Een automatische verlenging van de bedrijfsduur tot 2053 mag geen uitgemaakte zaak zijn,” aldus Jan Haverkamp, namens beide organisaties.

De zienswijze benadrukt verder het ontbreken van een adequate beoordeling van de risico’s bij kwaadwillige aanvallen, zoals sabotage of oorlogshandelingen. Daarbij verwijzen de organisaties naar lessen uit Oekraïne, waar kerninstallaties onder extreme omstandigheden zijn komen te staan.

Tot slot eisen WISE en Greenpeace een uitgebreide milieueffectrapportage die de interactie met de technische veiligheidsbeoordeling inzichtelijk maakt. “Zonder een degelijke impactanalyse kunnen de gevolgen voor mens, milieu en economie niet verantwoord worden afgewogen,” stellen ze.

WISE en Greenpeace roepen de ANVS op om de basisdocumentatie aan te passen aan de Europese regelgeving en opnieuw ter consultatie voor te leggen.

Vandaag is de laatste dag van de consultatie van de ANVS op het basisdocument voor de Periodic Safety Review voor de levensduurverlenging van kerncentrale Borssele

#10EVA #Greenpeace #Milieueffectrapportage #PLEX #WISE

Commissie MER: “Maak ruimteclaims kerncentrales concreet”

De Commissie voor de milieueffectrapportage heeft donderdag haar advies uitgebracht voor de inhoud van het milieueffectrapport voor locatiekeuze voor twee nieuwe kerncentrales. In het advies benadrukt de Commissie dat het milieueffectrapport voor elke  locatie diepgaand in moet gaan op onder meer veiligheid, natuur, koelwater, leefomgeving en transport van kernafval. De Commissie heeft voor haar advies bijna 600 zienswijzen doorgeakkert, waaronder die van Laka.

Diverse aanmerkingen komen terug in het advies van de Commissie, bijvoorbeeld dat in de mer inzichtelijk moet worden wat de milieuafweging is om kernenergie een plek te geven in de Nederlandse energievoorziening, en dat er per locatie rekening moet worden gehouden met de afvoer van kernafval.

Vervolg projectprocedure
Aan de hand van de zienswijzen en het advies van de commissie zal de regering nu een milieueffectrapportage op laten stellen. Op die mer kunnen dan opnieuw zienswijzen worden ingediend, en de Commissie zal die mer beoordelen. Als het mer dan in orde is, kan de regering aan de hand daarvan een locatie kiezen om twee nieuwe kerncentrales voor te bereiden. Uiteindelijk zal daar dan te zijner tijd ook de daadwerkelijke bouw kunnen beginnen - als men dan niet al weer van het onzalige plan is afgestapt.

Rechtszaak publicatie zienswijzen

Deze zienswijze uit 1985 is wel nog steeds openbaar

Laka is niet te spreken over hoe het ministerie omgaat met ingediende zienswijzen via het platform participatie. Waar zienswijzen via internetconsultatie.nl vaak meteen online staan, publiceert het ministerie van KGG pas máánden later - via RVO.nl - de ingediende zienswijzen, vaak ook volledig geanonimiseerd. Een indiener zou eens pal kunnen staan voor z'n standpunt. En dan zie je nu dat de Commissie Mer in haar advies verwijst naar zienswijzes van Prorail en Tennet, terwijl wij dus geen idee hebben van wat Prorail en Tennet hebben ingebracht.

Update 3 oktober: KGG heeft gisteren de inspraakbundel met 533 reacties alsnog gepubliceerd (bron).

Laka verwacht vanwege de kernenergieambities van het kabinet de komende jaren nog meer zienswijze-procedures. Omdat we een hekel hebben aan een onnodige informatieachterstand, eist Laka op 11 november bij de rechtbank Amsterdam dat ingediende zienswijzen via het platform participatie altijd direct openbaar worden gemaakt.

#Laka #Milieueffectrapportage #Rechtszaak

Kabinet zet in alle stilte reactie op kritiek levensduurverlenging Borssele online

Het Kabinet heeft vorige week in alle stilte haar reactie op de harde kritiek van de commissie mer en in de zienswijzes over het voorstel over de levensduurverlenging van kerncentrale Borssele online gezet. Deel van de kritiek was dat de Kamer aan de hand van de incomplete milieueffectrapportage (mer) moet gaan beslissen over de levensduurverlenging. Het kabinet heeft het mer nu op een aantal punten uitgebreid, maar wuift de kritiek in brede zin wel weg: Dit rapport is slechts een verkenning naar de milieueffecten. Pas bij de vergunningverlening volgt de rest.
De reactie is 28 mei online gezet omdat de het levensduurverlengings-wetsvoorstel naar de Raad van State is gestuurd; de stukken worden daarmee openbaar.

Alhoewel het kabinet vrijuit roept dat kernenergie een essentiële pijler onder het Nederlandse energiesysteem zou zijn, wees de Commissie mer er fijntjes op dat de noodzaak van kernenergie voor de Nederlandse energievoorziening nog helemaal niet is onderbouwd. VVD minister Hermans van KGG reageert in de aanvulling op de mer dat hier nog onderzoek naar wordt gedaan. Ze zal het het voorstel voor de levensduurverlenging pas naar de Kamer sturen wanneer dit onderzoek klaar is - naar verwachting deze zomer.

Alleen dan vissen we dus wel mooi allemaal achter het net: Normaal staat dat soort informatie in een mer, zodat je er met een zienswijze op kan reageren. Dat loket is alleen afgelopen oktober al gesloten. Nu krijgen noch burgers, noch de commissie mer de kans op dat nog komende 'noodzaak onderzoek' te reageren voordat de Kamer over de levensduurverlenging zal beslissen.

Bekijk het volledige dossier wat  aan de Raad van State is voorgelegd hier
De zienswijze van Laka (nr. 101717502 ) kan je hier teruglezen, de reactienota staat hier

#Milieueffectrapportage #PLEX #RaadVanState

Vergunning Pallas-reactor onderuit op het stikstof-vonnis van de Raad van State

Twee weken geleden publiceerde de ANVS de ontwerpvergunning voor de geplande Pallas-reactor in Petten. In het ontwerp gaat de ANVS er nog van uit de kernreactor kan worden gebouwd op grond van de provinciale natuurvergunning die in januari is afgegeven. Die vergunning is op haar beurt echter gebaseerd op de eergisteren gesneuvelde "partiële vrijstelling voor de bouwfase".  Bij de bouw van Pallas, midden in een beschermd natuurgebied, komt veel stikstof vrij. De Raad van State heeft nu geoordeeld dat dit soort bouwprojecten alleen kan doorgaan als voor de bouw vaststaat dat die geen negatieve gevolgen heeft voor de natuur. Doordat Pallas dat voor de bouwfase niet heeft laten onderzoeken - terwijl de Commissie voor de Milieueffectrapportage dit juist wel had geadviseerd - kan de Kernenergiewetvergunning niet worden verleend en moet Pallas nu alsnog eerst de impact van de stikstof tijdens de bouw onderzoeken.

De Pallas-reactor, gepland temidden van de Pettemerduinen en het Zwanenwater, leek in 2019 al te worden geraakt door het eerste stikstofvonnis. Het jaar daarop bleek echter de 'passende beoordeling' die voor Pallas was gemaakt toch te worden geaccepteerd door de Raad van State. Maar toen moest de Kernenergiewetvergunning nog worden aangevraagd.

Die ontwerpvergunning van Pallas, waar tot 1 december inspraak mogelijk is, verwijst naar de Provinciale natuurvergunning van Pallas welke begin dit jaar is verleend door de omgevingsdienst van Noord-Holland. Voor die verleende natuurvergunning zijn de effecten van toename van stikstofuitstoot tijdens de exploitatie van de Pallas-reactor op stikstofgevoelige natuur onderzocht. Maar over de toename van stikstof tijdens de bouwfase, volgens Arcadis, de opstellers van het milieueffectrapport:

4.2.4.2 De realisatiefase valt voor wat betreft effecten van stikstofdepositie onder partiële vrijstelling van de Wet stikstofreductie en natuurverbetering. De depositie van stikstof in de realisatiefase is daarom niet meegenomen in deze passende beoordeling.

En juist die 'partiële vrijstelling' is deze week van tafel geveegd door de Raad van State. En er komt tijdens tijdens de realisatie (=bouw) van Pallas een aanzienlijke hoeveelheid stikstof vrij; onder meer door de ruim 40.000 vrachtwagenritten van- en naar de bouwlocatie:

Als ze daarbij meer dan 40.800m³ zand en 41.553 ritten met vrachtwagens nodig hebben, dan klopt dat als een bus. https://t.co/4pFfy0O0Ni #PAS #stikstof #Petten pic.twitter.com/TooSArDF5s

— Stichting Laka (@LakaNieuws) June 17, 2019

De Commissie voor de Milieueffectrapportage had vorig jaar nog geadviseerd om vanwege de stikstofuitstoot van het project verder te onderbouwen dat extra stikstofdepositie door Pallas niet leidt tot aantasting de duinnatuur in Natura 2000-gebieden. Doordat Pallas dit voor de bouwfase nu niet heeft gedaan, en gebruik maakte van de partiële vrijstelling die niet had mogen worden gebruikt, kan de ANVS de aangevraagde Kernenergiewetvergunning niet meer zo verlenen.

#Arcadis #Milieueffectrapportage #MOB #RaadVanState #Stikstof #Voorpagina

Open brief aan minister Hermans: plan kerncentrales is onwettig

De keuze om nieuwe kerncentrales te bouwen is onwettig. Dat stelt een aantal organisaties in een open brief aan VVD-minister Sophie Hermans van Klimaat en Groene Groei. De brief is mede ondertekend door de Socialistische Partij Zeeland en Stichting Borsele tot de kern. De schrijvers wijzen op een Europese richtlijn uit 2001, waarin zou staan dat locaties voor nieuwe kerncentrales pas in beeld mogen komen als uit onafhankelijk onderzoek blijkt dat kernenergie echt nodig is. Volgens de ondertekenaars is dat onderzoek nooit echt uitgevoerd.

Lees verder in het PZC.

#Milieueffectrapportage

Laka’s zienswijze locatiekeuze-mer nieuwe kerncentrales

Laka heeft haar vanmiddag een zienswijze ingediend op de concept-Notitie Reikwijdte en Detailniveau voor de planMER over de locatiekeuze voor twee kerncentrales. In de zienswijze benadrukt Laka dat het milieueffectrapport niet alleen de optie van twee kerncentrales op één plek  moet onderzoeken, maar ook de mogelijkheid van één kerncentrale of twee kerncentrales op twee verschillende plekken. Daarbij wijst Laka op bekende risico’s voor de leveringszekerheid en netstabiliteit bij meer kerncentrales op één plek. Laka pleit verder voor een Maatschappelijke Kosten-Baten Analyse (MKBA) om de economische en maatschappelijke gevolgen van verschillende locatiekeuzes transparant af te wegen. Ook vragen we aandacht voor de impact van de plannen kerncentrales op de de ontwikkeling van lokale duurzame energieprojecten. Verder moeten de milieueffecten van zowel opwerking van verbruikte splijtstof in het buitenland als directe opslag in Nederland worden meegenomen.

Iedereen kan t/m donderdag 26 juni eenvoudig zelf een zienswijze indienen
WISE heeft hiervoor ook een voorbeeld opgesteld.

#Milieueffectrapportage

NRC: “Onderzoek Rijk naar veilig beheer van kernafval is dusdanig slecht dat het opnieuw moet”

Uit het NRC Handelsblad: Volgens de onafhankelijke commissie die milieuefffectrapportages controleert, zijn de milieugevolgen van de opslag van kernafval „niet of nauwelijks onderzocht, uitgediept, onderbouwd en deels onjuist”.
Net als zestienhonderd anderen, had Laka in maart een kritische zienswijze over de milieueffectrapportage van PVV-staatssecretaris Jansen opgesteld. De zienswijzes en de advies van de commissie verschijnen vrijdag. Het is gebruikelijk dat de regering het advies van de commmissie mer opvolgt. Maar met deze regering weet je het maar nooit.

Lees het volledige artikel in het NRC hier.

Update: Het advies is gepubliceerd.

Uit het advies:

"Het hele rapport is door de vreemde zinsconstructies en de vele herhalingen moeilijk leesbaar. Er lijkt daarbij sprake van een ‘slechte’ vertaling uit het Engels. De schrijvers lijken een beperkt begrip van de Nederlandse situatie en context te hebben. Zo ligt de COVRA niet in landelijk gebied en niet vlak bij de Oosterscheldekering, de Maasvlakte ligt niet in een laag gelegen polder, de A15 loopt niet vast als de stortplaats op de Maasvlakte moet worden uitgebreid, Den Haag heeft geen groot industriegebied, enzovoorts."
(...)
Denk aan in het MER positief beoordeelde milieuthema’s, waarbij de onderbouwing éénzijdig is of niet serieus. Het gaat onder meer om positieve scores voor:

•  stralingsbescherming: bijvoorbeeld de vermelde verbetering van stralingsbescherming lijkt onwaarschijnlijk bij ongewijzigd beleid;
• hulpbronnen: omwille van opwerking van splijtstoffen, waarbij voorbijgegaan wordt aan de milieueffecten daarvan en aan de beperkte mogelijkheden voor reële recyclage en de daaraan verbonden bijkomende afvalstromen;
• landschap en erfgoed: kunstbehoud en gratis te bezoeken kunsttentoonstellingen bij de COVRA.

#Euratom201170 #Milieueffectrapportage #PVV

ANVS: “Bij het vólgende veiligheidsonderzoek van Borssele volgen we de regels wèl”

EPZ, de exploitant van kerncentrale Borssele, is in 2021 het verplichte 10-jaarlijkse veiligheidsonderzoek van de kerncentrale gestart. Sinds dat jaar is het echter verplicht om aan het begin van zo'n PSR-onderzoek publieksreacties te verzamelen. Toezichthouder ANVS meldt nu echter dat de evaluatie in 2023 is afgerond zónder inspraak. Pas in 2031, bij het vólgende verplichte veiligheidsonderzoek van de kerncentrale, zal de toezichthouder inspraak over de reikwijdte van de PSR zal toelaten.

Uitbaters van nucleaire installaties zijn verplicht om iedere tien jaar de veiligheid van hun installatie te beoordelen, en daarna alle redelijke maatregelen te nemen waarmee de veiligheid wordt verhoogd. Dit onderzoek heet de 10EVA, de 10-jaarljkse veiligheidsevaluatie, of Periodic Safety Assessment. Trouwe lezers van Kernenergienieuws herinneren zich misschien dat dat het verplichte onderzoek is wat voormalig kerncentrale Dodewaard al jaren heeft nagelaten.

Kerncentrale Borssele, gereed gekomen in 1973 begin in 2021 met het 10-jaarlijkse veiligheidsonderzoek om dat in 2023 te kunnen afronden. Volgens EPZ zijn er uit dit onderzoek 34 maatregelen gekomen, waarvan er 6 de kans op een meltdown kunnen verkleinen. Voor het uitvoeren van sommige maatregelen is een vergunningswijziging nodig, waarvoor de procedure eind van dit jaar start. EPZ moet alle 34 maatregelen voor 2028 hebben doorgevoerd.

Heel opmerkelijk is de laatste paragraaf van het nieuwsbericht van de ANVS over de uitgevoerde 10EVA23:

• Consultatie bij nieuwe 10EVA van kerncentrales
  Bij volgende 10EVA-onderzoeken van kerncentrales in bedrijf willen we op meerdere momenten documenten openbaar maken. Iedereen kan er dan op reageren. We doen dat met het basisdocument voordat het onderzoek begint, en met het verbeterplan waarin staat wat de eigenaar van de installatie wil verbeteren. Dit zullen we dan aankondigen via onze website. Pas na de consultatie zullen wij deze documenten inhoudelijk beoordelen, zodat we de reacties van het publiek daarin kunnen meenemen.

De ANVS reageert hiermee op een handhavingsverzoek van Wise en Greenpeace, om de kerncentrale stil te leggen totdat inspraak op het veiligheidsonderzoek is toegelaten en verbeteringen zijn doorgevoerd. De ANVS lijkt nu te zeggen dat Greenpeace en WISE wel gelijk hebben, maar... ja, wat eigenlijk?

Dit kan nog een staartje krijgen. Want nu het dus verplicht is om publieksinspraak te houden (lees artikel WISE) is de 10EVA, die aan de basis ligt van de vergunningsaanvraag die Borssele nu voorbereid, onzorgvuldig door de ANVS voorbereid. Als iemand daar dan uiteindelijk beroep tegen aantekent, vernietigt de Raad van State de vergunning van de kerncentrale.

#10EVA #Greenpeace #Milieueffectrapportage #WISE

COVRA publiceert op de valreep eindbergingsonderzoek in zout en klei

Met nog krap 4 dagen te gaan tot het sluiten van de termijn voor het indienen van zienswijzes op het nieuwe nationale kernafval plan, publiceert COVRA vanmiddag twee uitgebreide studies naar de eindberging van kernafval in kleilagen en in noordelijke in zoutkoepels. Bij elkaar ruim 300 kantjes, dus als je daar iets nog over wil zeggen in je zienswijze, wordt het een lang weekend. Maar misschien is dat ook wel niet nodig is want Covra's onderzoeken lijken er nog steeds van uit te gaan dat een eindberging pas in 2130 klaar hoeft te zijn, terwijl PVV-staatssecretaris Jansen vorig jaar, na een advies van Rathenau, die planning juist losliet.
Maar omdat we het niet kunnen laten: drie observaties.

#COPERA #Euratom201170 #Milieueffectrapportage #OPERA

Inspraak radioactief afval: Enige bijeenkomst nu al vol

Voor de inspraak op het ontwerp Nationaal Programma Radioactief Afval (NPRA) is er precies één bijeenkomst (en een online): op 13 maart in Zeeland. En die is na twee dagen al vol (krijg je dus dit). Ook niet vreemd als je weet dat er plek is voor slechts 30 mensen. Bijzonder magertjes, temeer als je je realiseert dat het kleionderzoek in Zeeland was, en dat er toch wel erg veel aandacht is voor ondergrondse eindberging in Zeeland....

Update 17-2: er is weer plek.

Remember het commissiebedat Kernenergie afgelopen woensdag? Waar Henri Bontenbal (CDA) dat er op inspraak avonden bepaald soort mensen af komen en of dat niet anders geregeld kan worden. ‘Bepaald soort mensen’, misschien mensen die zich betrokken voelen? Inspraak vooruit, maar kritiek? Nee bedankt. En zeker niet teveel. Wacht, we doen gewoon maar één informatiebijeenkomst voor 30 Zeeuwen. Klaar.
Online kan je tot 24 maart een zienswijze indienen.

#inspraak #Milieueffectrapportage #NPRA