Guy – dhammazaadjes – Een constante flux van verandering…

Vlak vóór zijn ontwaken, tijdens de eerste nachtwake, kreeg Siddhattha Gotama inzicht in zijn ontelbare vroegere levens.

In detail zag hij het eeuwige proces van ontstaan en vergaan—deze eindeloze cyclus van geboorte en dood. Dit ‘proces’ dat zich uitstrekt over alle tijdperken. Hij noemde dat samsara. Zo gebruikte hij het vedische begrip van wedergeboorte uit de Upanishads dat zijn geschoolde toehoorders erg vertrouwd in de oren klonk en herdefinieerde het tot een prachtige metafoor om het bestendige ‘worden’ van de wereld te duiden.

De toekomstige Boeddha zag (P. janami passami) dat het hele universum één doorlopende manifestatie van energie is. Hij ervoer—2400 jaar eerder dan wat Charles Darwin wetenschappelijk documenteerde—hoe alles met alles en iedereen met iedereen verbonden is. Dat alles naadloos in mekaar vloeit.

Hij observeerde zijn lichaam ‘ van de top van zijn hoofd tot aan de tippen van zijn tenen en van de tippen van zijn tenen tot aan de top van zijn hoofd

Hij zag dat in zijn hele lichaam op élk moment alles veranderde; dat op géén enkel moment ook maar iets hetzelfde bleef. Hetzelfde gold voor zijn gevoelens en gewaarwordingen. Ook hier stelde hij vast dat géén enkel gevoel en géén enkele gewaarwording ook maar één moment onveranderd bleef. Hij zag dat alles ontstaat om direct weer te vergaan. Dat alles veranderlijk en vergankelijk (P. anicca) is.

De toekomstige Boeddha besefte dat de vergankelijkheid die hij in zijn eigen lichaam, in zijn eigen gevoelens en in zijn eigen gewaarwordingen waarnam, voor alle fenomenen gold. Anicca als kenmerk voor alle verschijnselen.

Doordat dit cyclische ‘proces’ van ontstaan en vergaan geen begin en geen einde kent verloren de begrippen geboorte en dood voor hem hun betekenis.

De Boeddha zag dat de lineaire begrippen geboorte en dood slechts rechtstreekse gevolgen zijn van onwetendheid, van verwarring, van confusie (P. avijja) dat er een ‘ik’ – een permanent ‘zelf’ (een ‘ziel’) bestaat, afgezonderd van de rest.

Voor de dhammanuvatti vormt het ervaren van anicca de belangrijkste stap op zijn weg naar bevrijding.

Wil de gevorderde beoefenaar een stroombetreder (P. sotapanna) worden dan moet hij deze flow, deze stroom van vergankelijkheid zien en ervaren. Zonder dit inzicht zal hij nooit de stroom betreden. Om sotapanna te worden moet hij het bestaan begrijpen ( = ‘ervaren en realiseren’ → P. paccanubhoti) als een continue, cyclische evolutie, waar alles in constante verandering is. Als een proces. Als een flow. Als een stroom van energie. Als een constante flux van verandering…

Voor meer informatie verwijs ik naar mijn boek Sotapattimagga. Het Pad van de Stroombetreder. Gratis te downloaden op volgende link—https://yatha-bhuta.com/wp-content/uploads/2022/05/Tekst-Sotapattimagga-1.pdf

Dit is een automatisch geplaatst bericht via ActivityPub.

#ontstaanEnVergaan #verandering #vergankelijkheid
#ontstaanEnVergaan #verandering #vergankelijkheid

Guy – dhammazaadjes – ‘I am a continuation like the rain is a continuation of the cloud’

Elk moment is een moment van ontstaan. Elk moment is een moment van vergaan. Ontstaan en vergaan zijn de twee drijfkrachten die het bestaan beheersen. Geboorte en dood vormen kruis en munt van het leven. Een Januskop.

Alles wat samengesteld is, moet ooit vergaan om nadien—in een andere vorm (in een andere energetische samenstelling)—opnieuw te ontstaan. Als de vereiste oorzaken (P. hetu’s) en voorwaarden (P. paccaya’s) ervoor zich manifesteren. Dit is de eeuwige kosmische energie zoals ze belichaamd wordt door Shiva Nataraja in de hindoeïstische kosmologie.

Vergankelijkheid is de sleutel tot inzicht: beseffen dat het níet onze vergankelijkheid is die ons doet lijden, maar wél ons verlangen om bestendig te zijn. De dhammanuvatti moet beseffen dat verlangen (begeerte) géén énkele substantialiteit in zich draagt. Dat verlangen ontstaat en vergaat. Dat écht inzicht—échte wijsheid—erin bestaat in jezelf te realiseren dat élke vorm, élke ervaring vergankelijk is. Anicca.

Elk ogenblik beseffen dat niets eeuwig is. Dat alle dingen, alle geconditioneerde verschijnselen samengesteld zijn uit én afhankelijk van de interactie van de vier elementen (P. dhatu’s). Aarde. Water. Vuur. Lucht. Dat het hele universum één doorlopende manifestatie van energie is. Dat er géén énkele vastheid bestaat. Geen stabiliteit. Geen zelf.

Het hele universum is in voortdurende beweging. Van de grootste interplanetaire ecliptica tot in het kleinste onderdeeltje. Dit is de natuurwet. Dhamma. Alles vloeit in mekaar. Een proces. Een flow. Een flux. Het diepe, heldere besef van afhankelijk ontstaan (P. paticca samuppada) dat elke begoocheling ontwortelt en doorsnijdt.

De Boeddha zei:

‘ Wie paticca samuppada ziet, ziet de Dhamma.’

Ervaar deze vergankelijkheid in élk moment. Observeer je adem. Jouw persoonlijk basecamp. Aandachtig. In elk moment bevrijdt de adem zichzelf. Wrikt zich los uit de omknelling van zijn omhulsel. Autonoom. Onbewust. Spontaan. Zonder ‘ik’.

Ervaar hoe geen enkele adem gelijk is aan de vorige. Noch aan de volgende. Ervaar dit proces van ontstaan en vergaan. Bevrijd jezelf. Je adem toont je de weg. Zolang je leeft.

Dit is een automatisch geplaatst bericht via ActivityPub.

#dhamma #ontstaanEnVergaan #paticcaSamuppada #vergankelijkheid
#dhamma #ontstaanEnVergaan #paticcaSamuppada #vergankelijkheid

Henk – Vergankelijkheid

Adriaen Valerius schreef een lied, genaamd ‘Die winter is verganghen,’  Adriaen zelf is trouwens ook al lang verganghen.
Maar de symboliek wordt wel heel mooi neergezet in regel twee: ‘Ic sie des meienschijn.’
Het éne gaat, het andere komt. Hier in duidelijke samenhang, omdat alles, zoals beoefenaren van een bevrijdingsleer weten, samenhangt. Het één komt voort uit het ander. Maar ook: het vergaat weer. Behalve ik, denkt een hardnekkig, onwetend hoekje van mijn geest. Zonder te kunnen bogen op enige wetenschappelijke kennis durf ik te beweren dat elke monotheïstische religie de vergankelijkheid hoog in het vaandel heeft staan. Trouwens, ook een polytheïstische religie als het hindoeïsme doet aan vergankelijkheid. In een bevrijdingsleer als het boeddhisme staat de vergankelijkheid natuurlijk ook centraal.
De vergankelijkheid is ook in de kolommen van het BD in alle toonaarden bezongen. Waarschijnlijk ook wel eens door mijzelf, maar dat ligt in de vergetelheid en is vast in de geheugens van de lezer vergaan.
Ik kwam vanaf begin jaren tachtig wel eens bij een bevriend kunstenaarsechtpaar een dorpje verderop over de vloer. We hadden best wel dingen te delen, vooral toen ik ontdekte dat ze in boeddhisme geïnteresseerd waren. Ze hadden in hun tuin een Boeddhabeeld staan. De Boeddha had zijn hoofd naar de linkerschouder gedraaid. Hij stond op de grond, in gezelschap van een aantal andere beelden die ze gemaakt hadden.
Deze interesse in het boeddhisme van die vriend bleek vergankelijk, maar onze vriendschap niet, dus bleef ik komen.
Vaak zat ik in hun tuin, genoot van een versnapering en zag dat het Boeddhabeeld in de greep van de elementen begon te komen. Na een aantal jaren zag hij er uit als op bijgaande foto. Een duidelijk beeld van vergankelijkheid. Het plaatje heeft een schoonheid die de vriend in kwestie niet bedoeld had, gecreëerd door de natuur en de elementen.
Nu ik diep in de senioriteit zit ben ik me natuurlijk meer dan ooit van vergankelijkheid bewust. U weet wel: o jee, die kale plek op mijn achterhoofd wordt nu wel erg groot. Ai, alwéér een groepje rimpels erbij.
Een dagje naar een grote stad, met museumbezoek en diner na geeft me het gevoel een marathon te hebben gelopen. De herinnering daaraan vervaagt tot een nauwelijks samenhangende reeks beelden en indrukken. Maar, zoals iedereen weet, vergaat niet alleen het kwetsbare fysiek. Ook de denkende geest is onderhevig aan vergankelijkheid.
Laat ik hieraan gekoppeld vooral het vergeten niet vergeten. Niet alleen het in het heden, maar ook het verleden, want elke stomme misstap die ik ooit gaande mijn leven beging (en dat zijn er nogal wat) herinner ik me ogenschijnlijk haarscherp, alsof er af en toe een filmpje van HD-kwaliteit in mijn hoofd draait. Compleet met geluid. Hoewel ik weet dat die filmpjes per definitie niet zuiver zijn, vanwege de ingebouwde filters in mijn hoofd, maar dat is voor wat betreft sommige herinneringen een schrale troost. Wat wel vaak een troost is, is de overweging dat de situaties van toen niet meer bestaan. Net als alle vergissingen en miskleunen die ik ooit begaan heb. Hooguit de gevolgen daarvan. Verdampt in de tijd, dus prooi van de vergankelijkheid, al wil het innerlijk nog zo graag anders doen geloven. Even terug naar het vergankelijke heden. De senioren onder u herkennen het volgende vast wel. Waar is die (lelijk woord)bril nou weer? Mijn telefoon? Die (nóg een lelijk woord)sleutels/portemonnee? Wat kom ik ook maar weer in die inloopkast zoeken? Gereedschap schittert in mijn leven vooral door afwezigheid, omdat ik steeds vergeet waar ik iets heb neergelegd/opgehangen. Aan wie heb ik dit boek ook maar weer uitgeleend? Aan umhaaa… Tsja, ik kom er vast nog wel op. De wetenschap dat de Drie Tijden niet werkelijk bestaan biedt natuurlijk geen echte troost, omdat het best wel onhandig is om voortdurend dagelijksheden te vergeten.
Dus, samenvattend, is er niets wat niet onderhevig is aan vergankelijkheid. Mensen met hun herinneringen, hun opvattingen en overtuigingen, hun zekerheden en relaties, dieren en dingen. Een fenomeen mét ingebouwde lijdensgarantie.
Word ik van het inzicht in deze wetenschap nou blij?
Nou, nee, het lachen is me intussen wel vergaan.

Dit is een automatisch geplaatst bericht via ActivityPub.

#DrieTijden #vergankelijkheid
#DrieTijden #vergankelijkheid

Guy – dharmazaadjes – Meditatie op het afschuwelijke (P. asubha bhavana)

In de Mahasatipatthana Sutta wijst de Boeddha ons op het vestigen van aandacht op ons lichaam. Op alle aspecten ervan. En dat schildert niet altijd een mooi beeld.

We moeten inventief zijn in onze meditatie, beschouwing, reflectie, observatie… We moeten aan Vrij Onderzoek doen. Maar steeds conform de richtlijnen van de Boeddha (wat analytisch beschreven is in diezelfde bovengenoemde Mahasatipatthana Sutta), namelijk: ijverig, vurig, met grote inspanning (P. atapi); penetrerend aandachtig (P. satima); met helder begrip en diep inzicht in de vergankelijkheid van de dingen (P. sampajanna) en vrij en onthecht van werelds verlangen en afkeer (P. vineyya loke abhijjadomanassa).

Hieronder een paar voorbeelden van zulke meditatie:

Beschouw het lichaam eens als een begraafplaats van alle mogelijke restanten van dieren… residu’s van ons dagelijks voedsel: ‘… als een begraafplaats, gevuld met de lijken van runderen, varkens, eenden, kippen, zuur, zoet, vettig, zout, verzameld en gerijpt in onze maag, gefilterd en gedistilleerd tot bloed, pus, ontbinding en rottigheid, druipend doorheen het hele lichaam en gedraineerd naar verschillende openingen…’

Of mediteer over het feit dat in onze ingewanden miljoenen microscopisch kleine wezentjes resideren en dat al deze bacteriën een volkomen symbiose met ons lichaam vor-men, tot het moment dat, bij het uiteenvallen van de khandha’s, de toevoer van energie naar de cellen wordt stopgezet en deze miljoenen bacteriën zelf de desintegratie van onze weefsels initiëren.

Andere beschouwing: reflecteer hoe elke cel in elk afzonderlijk bestanddeel, orgaan of lichaamsvocht het hele universum in zich draagt. Zulke overweging zal ongetwijfeld het gevoel van interbeing versterken. Interbeing niet als een concept (P. pannati), maar als een intuïtief, experiëntieel wéten (P. paccanubhoti). Alles met elkaar verbonden door ontelbare oorzaken (P. hetu’s) en voorwaarden (P. paccaya’s). Afhankelijk ontstaan. Paticca samuppada.

Het doel van zulke beschouwingen is om de onaantrekkelijkheid en afstotelijkheid (P. asubha); de onbestendigheid (P. anicca); de onbevredigdheid (P. dukkha) en het zelfloze, onstabiele karakter (P. anatta) van het lichaam te onderlijnen. Zulke reflecties moeten ons ertoe aanzetten om ons lichaam te taxeren op zijn werkelijke waarde. Om er ontgoocheld in te zijn. Om er gedesillusioneerd, ontnuchterd over te zijn (P. nibbida). Wat er verder toe leidt dat we de passie voor dit lichaam loslaten (P. viraga), tot rust (P. upasama) komen en finaal uitdoven (P. nibbana).

Meditatie op het afschuwelijke (P. asubha bhavana) is een ándere manier om Allerzielen en Allerzielen een plaats te geven in ons leven. In dít leven. Niet in een verre obscure toekomst, die uitsluitend gedragen wordt door fictieve wensdromen van eeuwigheid.

Maar hier eindigt het verhaal niet. Hier begint het pas. Immers, zulke meditatie mag zich niet beperken tot een bepaalde periode van het jaar. Hierdoor verbergen we de essentie van het bestaan opnieuw aan het oog. Spelen we opnieuw voor mol. Verliezen we onze alertheid. Vergankelijkheid (P. anicca) moet voor ons een voortdurend aandachts- en werkpunt zijn, overeenkomstig de laatste woorden van de Boeddha op zijn sterfbed:

‘Monniken, ik zeg jullie: alles wat de mens bezielt, is aan vergankelijkheid onderhevig. Streeft niet aflatend!’

Streeft niet aflatend! De Boeddha zegt hier in niet mis te verstane bewoordingen: blijf beoefenen tot je de wijsheid van anicca in jezelf gerealiseerd hebt. Hij zegt: herken (P. pariyatti), erken (P. patipatti) en wordt één met anicca (P. pativedha). Word één met het proces van ontstaan en vergaan. Ervaar het Doodloze.

#begraafplaats #interbeing #lijken #MahasatipatthanaSutta #ontstaan #stank #vergaan #vergankelijkheid

Dansen met je ego 6 – Over veranderlijkheid en vergankelijkheid

Wat je kan helpen bij die avontuurlijke ontdekkingstocht naar je stiltepunt, is de realisatie dat de hele schepping, alles op deze planeet, voortdurend verandert en tenslotte verdwijnt. Bloemen groeien, komen tot bloei, verwelken en vergaan. Hetzelfde geldt voor culturen en beschavingen. Tenslotte zal zelfs de planeet ophouden te bestaan.

Wij mensen hebben daar soms moeite mee. Vooral wanneer we het fijn hebben, met bijvoorbeeld een vakantie, vriendschap of een avond bij volle maan. Wij willen dat voor altijd vasthouden, maar dat kan niet.

Het kunnen accepteren en weten dat alles zal veranderen en verdwijnen en niets permanent is, vergroot je innerlijke rust en harmonie en is daarmee deel van het stiltepunt.

Het geheim van die acceptatie is onthechten.

Wanneer je niet gehecht bent aan personen of dingen, ervaar je ook geen frustraties wanneer ze veranderen of er niet meer zijn. Het betekent niet dat je gevoelloos leeft. Integendeel. Het maakt juist dat je totaal in het moment leeft, met volle teugen en alle gevoel en ervaring, omdat het morgen weg kan zijn. Leef elke dag alsof het de laatste is.

Daarbij weet je ook dat pijnlijke situaties of emoties weer voorbij gaan. Je kunt ze relativeren en behoudt je innerlijke balans. Je bent dichter bij je stiltepunt. Het helpt je om te accepteren dat het leven, elk leven, bestaat uit ups en downs, goede en slechte tijden. Dat inzien en je realiseren is deel van leven vanuit je stiltepunt.

Een ander woord voor je stiltepunt is IK.

#dansenMetJeEgo #emotie #frustraties #innerlijkeBalans #serie #stiltepunt #vergankelijkheid

For this week's photo challenge, #Vergänglichkeit (EN: #Transience NL: #vergankelijkheid)
Detail of our local cemetery.

Challenge found here
https://graz.social/@norberteder/111679999690320858 posted by @norbert #52WochenFotoChallenge #Vergänglichkeit #gravestones #wroughtIron #pentax #pentaxK70 #pentaxK70_RN #pentaxK70_RN_52W #photography