Калі гутарка заходзіць пра магчымасьць аднаўленьня старога Менска (Полацка, Берасьця, далей па сьпісе), зруйнаванага за савецкім часам, часта можна чуць, быццам гэта гульня ў касплэй, якая ня мае дачыненьня да сапраўднай гісторыі. Прыклады Варшавы ці Дрэздану ў гэтай рыторыцы з’яўляюцца адмоўнымі: маўляў, гэта помнікі ня спадчыны, а другой паловы ХХ стагодьдзя.
Тым ня менш, я гляджу як рэканструююць будынкі Будайскага дварцовага комплексу, і бачу ў гэтым адпрацаваную агульна эўрапэйскую практыку
Мы можам разважаць пра тое, навошта гэта робіцца. Хтосьці скажа: праз гэта мы назіраем на будаваньне рэсэнтыменту, які ўзрошчвае ўрад Орбана ў вугорцах. Хтосьці паўторыць, што гэта такі самы касплэй, як адбудаваныя дварцы Царыцына ў маскве, якія не маюць дачыненьня да праўды. Але ці сапраўды думаюць у гэткіх катэгорыях турысты, якія ходзяць па старым мейсцы Варшавы? Бо па сутнасьці гэта разважаньні ўзроўня “карабля Тэсэя”. У ніх цікава гуляць дзеля рыторыкі, але ня больш.

@ALoiteringFlaneur Не зразумела, чаму катэгорыі турыстаў важейшыя за катэгорыі праціўнікаў касплэю.

Вашы аргументы пра турыстаў і агульнаеўрапейскую практыку можна так жа аб'явіць практыкаваннем у рыторыцы і гульнёй. Турысты ездзяць у самыя розныя месцы, не толькі ў гістарычныя (ды і на касплэй турысты ездзяць). Еўрапейскіх практык шмат, можна начэрыпікаць самых розных на любы густ.

@ALoiteringFlaneur Мяне асабіста натхняе прыклад Дрэздэну, які забралі са спісу ЮНЕСКА, бо ў ім пабудавалі мост і горад згубіў гістарычны выгляд.

Бо мост для жыхароў важнейшы, ніж гістарычны выгляд для турыстаў.

А турысты хай сабе ў Дыснейлэнд едуць, не трэба яшчэ і гарады ў Дыснейлэнд ператвараць.

@zmicier @ALoiteringFlaneur Наколькі я разумею, гэта звычайная справа з пазбаўленнем статусу. Гістарычны цэнтр Рыгі таксама выключылі са спісу ЮНЭСКА пасля пабудовы на левым беразе офіснага будынку
@zmicier Ну добра, хай Менск з Полацкам ня страчваюць статусы. Ой, статусаў няма?
Тады адразу пераходзім далей. А чаму навязанае руйнаваньне гістарычных месцаў савецкімі уладамі лічацца зробленым на карысьць жыхароў? Ці сапраўды менчукі ў сваёй большасьці лічаць сучасную Нямігу зручнай, утульнай вуліцай? Нешта мне кажа, што не.
Не разумею, калі ёсьць жаданьне хаця б часткай вярнуць гораду страчаные чалавечыя памеры, на якія забыліся пры пабудове, навошта зьневажаць гэта, казаць “Дыснэйлэнд”.

@ALoiteringFlaneur Не лічыцца. Але яно здарылася, і трэба зыходзіць з гэтага. Трэба паляпшаць тое, што ёсць, а не павяртаць мінулае проста дзеля мінулага.

Трэба рабіць вуліцы зручнымі і ўтульнымі, я цалкам згодны! Але ж пытанне не пра гэта. Пытанне пра аднаўленне старога. Старое ≠ зручнае і ўтульнае. Часам гэтыя катэгорыі перасякаюцца, але не так ужо і часта.

Я за чалавечыя памеры! Я супраць аргументу «важна, што думаюць турысты». Не трэба будаваць горад для турыстаў, гэта як раз Дыснейлэнд.

@zmicier Тое, што здараецца, цягне з сабой сэнс. Архітэктура не існуе ў вакуме. Гэта знакавая сістэма таксама, як любы іншы тэкст.
Напрыклад, тым жа палякам дазволілі гуляць у старое месца зь менай на Палац культуры ды навукі, які назаўжды павінен быў нагадваць аб тым, што кіраўніцтва знаходзіцца ў маскве.
Мэта Менску была працаваць гасцінцам на шляху да сапраўднай сталіцы. Уся гісторыя горада замінала гэтаму, і яе літаральна зрылі. Дык што, давайце паляпшаць шлях далей? Мабыць дываны разаслаць?

@ALoiteringFlaneur Я згодны, што Мінск трэба развіваць як самастойны горад і ад значнай часткі савецкай спадчыны трэба пазавіцца.

Я не згодны, што трэба (і можна) знайсці ў мінулым час, калі ўсё было ідэальна, і ўзнавіць яго. Такога часу не было.

Што не замінае аднаўляць нейкія элементы — калі яны дарэчныя. Напрыклад, можна паўтарыць нешта знешняе. Але не трэба паўтараць вузкія сходы, недаступныя для інвалідных калясак. Паўтараць мінулае проста таму, што так было раней, — дрэнная ідэя.

@ALoiteringFlaneur Мне здаецца, вы блытаеце тэмы захавання сваецкай спадчыны і аднаўлення дасавецкай.

Захоўваць савецкую спецыяльна не трэба. (Хаця зелень, лавачкі паўсюль, Сляпянскую водную сістэму я б захаваў. Мне гэтага ў Порту не хапае.)

Але і аднаўляць дасавецкую спецыяльна не трэба. Мы можам зрабіць лепей. (Хаця нешта можна і аднавіць. Чаму б не дабавіць крыху касплэю ў жыццё? Касплэй — гэта добра, калі ў меру)

@zmicier Не, ня блытаю. Таксама не кажу, што трэба зруйнаваць ўсё савецкае. І разумею, што пры царскіх ўладах навязваньне правінцыйнага статусу праз архітэктуру ішло таксама.
Больш за тое, маю скептыцызм у дачыненьні да тых, хто ідэйна прапаноўвае адраджэньне даўніны, бо яны па большасьці зьяўляюцца правымі кансэрватарамі.
Але разумею, што без перакідваньня мастку ў мінулае декалянізаваць чужынскі наратыў прасторы навокал таксама ня выйдзе.
@zmicier На горад назіраюць як знутры, так і звонку. Не зразумела, чаму праціўнікі касплэю раптам атаясамліваюць сябе з большасьцю і кажуць пра свой погляд як адзіны правільны.
Згодны, ёсьць розныя практыкі, і кожная ідэйна абгрунтоўвае свае прынцыпы. Я агучыў у т.л. крытыкаў перабудовы Будайскага комплексу. Ці другі бок гатовы ўспрымаць крытыку на свой конт? Бо ёсьць Ратэрдам, 2гі горад у Нідэрляндах, які адмовіўся рэканструяваць старое месца пасьля вайны, і шмат хто цяпер лічыць гэта памылкай.

@ALoiteringFlaneur «і кажуць пра свой погляд як адзіны правільны» — дык усе людзі лічаць свае погляды правільнымі. 😅 Калі нехта прыходзіць да высновы, што яго погляды няправільныя, то ён ці яна мяняе погляды.

«Ці другі бок гатовы ўспрымаць крытыку» — няма адзінага «другого боку». Ёсць шмат людзей, кожны са сваімі ідэямі і рознай гатоўнасцю ўспрымаць крытыку.

Пра Нідэрланды амаль нічога не ведаю, пракаментаваць не магу. Магу толькі сказаць, пераехаўшы з Мінска ў Порту, што Мінск лепей.

@ALoiteringFlaneur усё можна аднавіць. Да прыкладу, у японскім драўляным дойлідстве ўвогуле ўсе будынкі разлічваюцца на тое, што яны будуць разбурацца ў шчэнт і іх будуць узносіць зноў. Там увесь час перарабляюць гэтыя будынкі па традыцыях, і гэта ўсё яшчэ сусветная спадчына. Галоўнае ж, не старасць матэрыялу, а культура і ландшафт ды культурна-экалагічная прастора (як у візуальным, так і ў іншых вымярэннях).