Project vernieuwing open access monitoring - Rapportage fase 1 - peer-reviewed artikelen

Dit rapport beschrijft de resultaten van de eerste fase zoals benoemd in ‘Adviesrapport vernieuwing open access monitoring per 2022’: het maken van een meer uitgebreide OA-rapportage van de peer reviewed artikelen van de Nederlandse universiteiten. Ten behoeve van dit project heeft het projectteam de CRIS-output over 2023 opgevraagd van de Nederlandse universiteiten. Het doel van deze fase was niet alleen het opleveren van een meer uitgebreide OA-rapportage, maar ook het ontwikkelen van een herhaalbare en open workflow voor het centraal verzamelen, verrijken en aggregeren van deze gegevens. De uitgangspunten bij het opzetten van deze workflow was dat deze transparant en reproduceerbaar moest zijn, gebruikmakend van open data en met code en data die geheel open gedeeld kunnen worden. Daarmee is het mogelijk om de analyses opnieuw uit te voeren en zo mogelijk ook aan te passen aan toekomstige wensen. De workflow die ontwikkeld is, maakt gebruik van een data warehouse waarin zowel de aangeleverde data wordt opgeslagen als snapshots van Crossref, Unpaywall en OpenAlex. De workflow bestaat uit de volgende stappen: Importeren van de aangeleverde CRIS-data van de universiteiten; Opschonen van deze data (o.a. ontdubbelen); Verrijken van de CRIS-data met informatie uit open databronnen; Toevoegen van de OA-classificatie en aanvullende OA-informatie; Aggregatie van de OA informatie op instellingsniveau en UKB-niveau; Uitvoer en rapportage, zowel op recordniveau, instellingsniveau als op UKB-niveau In totaal zijn 50.115 unieke DOIs meegenomen in de analyse (dat is inclusief publicaties van de Universiteit van Humanistiek). Hiervan kon van 49.815 publicaties de OA-status vastgesteld worden.Behalve cijfers over Open Access types heeft het project ook cijfers opgeleverd voor wat betreft: In welke mate artikelen een open licentie hebben en zo ja, welke licentie. De timing van het moment van in green open access beschikbaar komen ten opzichte van de publicatiedatum (o.a. door embargo-termijnen). In het rapport worden ook de verschillen tussen de in dit project vastgestelde cijfers en de ‘officiële’ cijfers van de landelijke OA monitoring besproken.  Ten slotte schetst het projectteam enkele scenario’s voor het in beheer nemen van gecentraliseerde OA monitoring voor peer reviewed artikelen, en voor mogelijke uitbreiding van OA monitoring naar andere publicatietypen (boeken, boekhoofdstukken en congresmateriaal) en andere onderzoek uitvoerende organisaties (zoals KNAW, NWO-i, hogescholen en niet-academische ziekenhuizen).Bijlagen: Project vernieuwing OA monitoring - teruglevering data deelnemende instellingen (pdf)  OA monitor pilot - instructie data aanleveren (pdf) Data model Dutch OA monitor scientific articles (xlsx) Output 2023 for OA analysis - Template - aanleveren als CSV (xlsx)